லட்சுமணன் தசரத மன்னனின் மூன்றாவது மனைவி சுமித்திரையின் மகன் மற்றும் ராமனின் தம்பி. ராமன் மூத்தவன் என்பதால், லட்சுமணன் அவனை தன் தலைவனாகவும், வழிகாட்டியாகவும் மதித்தான். அவர்கள் சிறுவயதில் இருந்தே, லட்சுமணன் ராமனை பிரியாமல் அவனுடன் இருந்தான். ராமனுக்கு ஏதாவது தேவை என்றால், அதை உடனே செய்யும் அளவுக்கு அவனுக்கு பணிவும் பக்தியும் இருந்தது.
வனவாச முடிவு:
ராமன் தன் தந்தை தசரதனின் வாக்குறுதியை நிறைவேற்ற, 14 ஆண்டுகள் வனவாசம் செல்ல வேண்டிய சூழல் வந்தபோது, அவன் அதை ஏற்றுக்கொண்டான். அப்போது சீதை, “நானும் உங்களுடன் வருகிறேன்” என்று கூறி ராமனுடன் செல்ல முடிவு செய்தாள். இதைக் கேட்ட லட்சுமணனும் உடனே முன்வந்தான். “அண்ணா, நீங்கள் வனத்திற்கு செல்கிறீர்கள் என்றால், நானும் உங்களுடன் வருவேன். உங்களுக்கு சேவை செய்வது என் கடமை” என்று கூறினான். ராமன் முதலில், “லட்சுமணா, நீ அயோத்தியில் இருந்து அம்மாவையும் தம்பி பரதனையும் பார்த்துக்கொள்” என்று சொன்னான். ஆனால் லட்சுமணன் விடவில்லை. “என் வாழ்க்கை உங்களுக்கு சேவை செய்வதுதான்” என்று பணிவுடன் கெஞ்சினான். இறுதியில், ராமன் அவனை அனுமதித்தான்.
வனத்தில் சேவை:
வனவாசத்தில் ராமன், சீதை, லட்சுமணன் மூவரும் குடிசைகளில் தங்கினர். லட்சுமணன் தன் அண்ணனுக்கும் அண்ணியான சீதைக்கும் எப்போதும் உதவி செய்தான்.
• அவன் மரங்களில் இருந்து பழங்களை பறித்து கொண்டு வந்தான்.
• குடிசை கட்ட உதவினான்.
• இரவில் ராமனும் சீதையும் தூங்கும்போது, லட்சுமணன் விழித்திருந்து காவல் காத்தான்.
• காட்டில் உள்ள ஆபத்துகளை (மிருகங்கள், அரக்கர்கள்) எதிர்கொள்ள தயாராக இருந்தான்.
ஒரு முறை கூட அவன் “நான் சோர்ந்துவிட்டேன்” என்று சொல்லவில்லை. “ராமனுக்கு நான் எப்போதும் பணிவிடை செய்வேன்” என்று மனதில் உறுதியாக இருந்தான்.
லட்சுமண ரேகை சம்பவம்:
சூர்ப்பனகை சம்பவத்திற்கு பிறகு, ராவணன் சீதையை கடத்த திட்டமிட்டபோது, மாரீசன் மாய மானாக வந்து ராமனை தூரமாக அழைத்துச் சென்றான். மாரீசன் ராமனின் குரலில் கத்தியதை கேட்ட சீதை, “லட்சுமணா, ராமனுக்கு ஆபத்து, சென்று உதவுங்கள்” என்று கெஞ்சினாள். லட்சுமணன் முதலில், “அண்ணனுக்கு எந்த ஆபத்தும் வராது, இது மாயமாக இருக்கலாம்” என்று சொன்னான். ஆனால் சீதை வற்புறுத்தியதால், அவன் செல்ல முடிவு செய்தான். செல்வதற்கு முன், சீதையை பாதுகாக்க ஒரு மந்திர கோடு (லட்சுமண ரேகை) வரைந்து, “இதை விட்டு வெளியே வராதீர்கள்” என்று பணிவுடன் கேட்டுக்கொண்டான். இது அவனது சேவை மனப்பான்மையையும், அண்ணி மீதான மரியாதையையும் காட்டுகிறது.
பணிவின் உச்சம்:
வனவாசத்தில் 14 ஆண்டுகள் முழுவதும் லட்சுமணன் ராமனை ஒரு சேவகனைப் போல பணிவுடன் பின்தொடர்ந்தான். ராமன் இலங்கையில் ராவணனை வென்று அயோத்தி திரும்பியபோது, லட்சுமணன் எந்த பெருமையும் எதிர்பார்க்காமல் அமைதியாக நின்றான். அவனது பணிவு மக்களால் பாராட்டப்பட்டது.
நீதி பாடம்:
• பணிவு: லட்சுமணன் தன் அண்ணனை மதித்து, எப்போதும் பணிவுடன் நடந்தான்.
• சேவை மனப்பான்மை: பிறருக்கு உதவுவதை ஒரு கடமையாக எண்ணினான்.
• விசுவாசம்: ராமனிடம் அவனுக்கு இருந்த விசுவாசம் அசைக்க முடியாதது.
