ராமகிருஷ்ணர் விவேகானந்தரை சோதனை செய்த கதை, இந்திய ஆன்மீக வரலாற்றில் மிகவும் பிரபலமான ஒரு நிகழ்வாகும். இது ராமகிருஷ்ண பரமஹம்சருக்கும் அவரது முதன்மை சீடரான சுவாமி விவேகானந்தருக்கும் இடையிலான உறவைப் பற்றியது. இந்தக் கதை, விவேகானந்தரின் ஆன்மீகத் தேடலையும், ராமகிருஷ்ணரின் ஆழமான ஞானத்தையும் வெளிப்படுத்துகிறது.
நரேந்திரநாத் ஒரு இளைஞராக இருந்தபோது, அவர் பகுத்தறிவு மற்றும் தர்க்கத்தை அடிப்படையாகக் கொண்டு ஆன்மீகத்தை அணுகினார். அவர் பல ஆன்மீகவாதிகளைச் சந்தித்து, “கடவுளை நேரடியாகப் பார்த்திருக்கிறீர்களா?” என்ற கேள்வியைக் கேட்டார். ஆனால், யாரும் அவருக்கு திருப்திகரமான பதிலை அளிக்கவில்லை. இறுதியாக, அவர் ராமகிருஷ்ணரை சந்திக்க வந்தார்.
முதல் சந்திப்பில், ராமகிருஷ்ணர் நரேந்திரநாத்திடம் அவரது ஆன்மீக ஏக்கத்தை உணர்ந்து, “ஆம், நான் கடவுளைப் பார்த்திருக்கிறேன், உன்னைப் பார்ப்பது போலவே தெளிவாக” என்று கூறினார். இது நரேந்திரநாத்தை ஆச்சரியத்தில் ஆழ்த்தியது, ஆனால் அவர் இன்னும் சந்தேகத்துடனேயே இருந்தார். ராமகிருஷ்ணர் அவரை ஒரு சீடராக ஏற்றுக்கொள்ள முடிவு செய்து, அவரது உள்ளார்ந்த திறனை சோதிக்க பல சோதனைகளை மேற்கொண்டார்.
ஒரு நாள், ராமகிருஷ்ணர் நரேந்திரநாத்தை அழைத்து, ஒரு ஆழமான ஆன்மீக அனுபவத்தை அவருக்கு வழங்க முடிவு செய்தார். அவர் நரேந்திரநாத்தின் முன்னால் அமர்ந்து, தனது வலது கால் பெருவிரலை அவரது மார்பில் வைத்து அழுத்தினார். இதன் பின்னர், நரேந்திரநாத் ஒரு விசித்திரமான அனுபவத்தை உணர்ந்தார். அவரது உடல் மற்றும் மனம் ஒரு பரவச நிலைக்கு உயர்ந்தது, உலகம் மறைந்து, அவர் ஒரு எல்லையற்ற சுயநினைவு நிலையை அடைந்தார். இது அவருக்கு முதல் முறையாக சமாதி அதாவது ஆழ்ந்த தியான நிலை அனுபவத்தை அளித்தது.
இந்த அனுபவத்தால் அதிர்ச்சியடைந்த நரேந்திரநாத், “நீங்கள் என்ன செய்கிறீர்கள்? என்னை விடுங்கள்!” என்று கூறினார். ராமகிருஷ்ணர் சிரித்தபடி, “நீ இப்போது என்ன உணர்ந்தாய்?” என்று கேட்டார். இதன் மூலம், ராமகிருஷ்ணர் நரேந்திரநாத்தின் ஆன்மீக ஆற்றலை சோதித்து, அவருக்கு உயர்ந்த உணர்வு நிலையை அறிமுகப்படுத்தினார்.
இந்த சோதனை மூலம், ராமகிருஷ்ணர் நரேந்திரநாத்தின் உள்ளார்ந்த திறனை உறுதிப்படுத்தினார். முதலில் சந்தேகமும் பகுத்தறிவும் கொண்டிருந்த நரேந்திரநாத், படிப்படியாக ராமகிருஷ்ணரின் போதனைகளை ஏற்று, அவரது மிகச் சிறந்த சீடராக மாறினார். பின்னாளில், சுவாமி விவேகானந்தராக உலகப் புகழ் பெற்ற அவர், வேதாந்த தத்துவத்தையும் இந்திய ஆன்மீகத்தையும் உலகெங்கும் பரப்பினார்.
ராமகிருஷ்ணர் விவேகானந்தரை சோதித்த இந்தக் கதை, ஒரு குருவுக்கும் சீடருக்கும் இடையிலான ஆழமான பிணைப்பையும், ஆன்மீக பயணத்தில் நேரடி அனுபவத்தின் முக்கியத்துவத்தையும் வெளிப்படுத்துகிறது. இது ஒரு சோதனையாகத் தொடங்கி, விவேகானந்தரின் வாழ்க்கையை மாற்றிய ஒரு திருப்புமுனையாக அமைந்தது.
